Cây công trình là các loại cây được trồng tại các con đường, nhà máy, khu đô thị, khu vui chơi… được gọi là cây công trình . Trồng cây công trình sẽ mang đến cho chúng ta rất nhiều các lợi ích như: tạo nên tính thẩm mỹ của công trình, làm sạch môi trường, bảo vệ công trình,… Và trong nội dung bài viết ngày hôm nay kiến trúc cảnh quan và cây xanh xin giới thiệu đến bạn đọc tổng hợp các loại cây công trình được ưa chuộng hiện nay.
1. Cây Dầu Rái
a) Đặc điểm chung:
Cây Dầu Rái là loài cây công trình thực vật thuộc họ Dầu. Cây dầu rái phân bố trong rừng nhiệt đới ẩm ở Campuchia, Lào, Thái Lan và Việt Nam. Tại Việt Nam, loài cây này thường quần tụ dọc bờ sông và là cây chủ yếu tại các khu rừng phục hồi dọc theo sông Đồng Nai và Vườn quốc gia Cát Tiên. Năm 2011, một quần thể cây Dầu rái quý hiếm, nguyên sinh và thuần chủng lớn nhất Việt Nam đã được phát hiện tại vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng
Dầu rái là cây gỗ lớn, thân tròn, thẳng, cao 40 – 50 m, có thể đạt đến 70 m. Gỗ màu nâu đỏ nhạt, thớ thô, bền. Dầu rái là cây nguyên liệu chế biến sơn, vecni.
b) Ứng dụng
Hiện nay cây rất được ưa chuộng để trồng vỉa hè đường phố, công viên và các sân vườn để tạo cảnh quan, với phiến lá dày và tính chất chịu hạn tốt cây rất phù hợp cho việc thi công các công trình cảnh quan đô thị.
Với đặc điểm này, khu TP mới Bình Dương và khu vực Thị Xã Dĩ an Bình Dương đang trồng loại cây này trên vỉa hè đường phố, các cây mọc thẳng sau đó phân cành tán rộng nhìn rất đẹp và có độ che bóng cao.
2.Cây Sao đen
a) Đặc điểm chung
Khu vực tập trung cây sao đen chủ yếu nhất ở vùng Đông Nam Bộ và Nam Tây Nguyên. Cây cũng đã được trồng ở nhiều tỉnh cả phía Nam và phía Bắc Việt Nam.
Cây sao đen là cây công trình sinh trưởng thuận lợi ở các khu vực nhiệt đới ẩm có 2 mùa mưa và khô rõ rệt. Các vùng phân bố tự nhiên của sao đen thường có nhiệt độ trung bình năm khoảng 24-25 0 C; lượng mưa 1.800-2.000mm/năm. Cây sao mọc trong các kiểu rừng kín thường xanh, ở độ cao dưới 700m so với mặt biển. Cây cũng gặp tại các khu rừng khộp, nhưng kích thước nhỏ hơn so với khi phân bố trong rừng thường xanh. Cây có tính quần thụ cao, nên thường chiếm ưu thế trong các rừng nguyên sinh.
Cây gỗ lớn thân thẳng, thuôn dài, cao từ 20 – 30m. Thân cây có những lằn nứt dọc theo sớ, màu đen (lõi gỗ bên trong có màu hơi đỏ). Tán lá rậm hình chóp, cành nhánh to, dài, mọc thẳng đứng. Lá hình trái xoan, thuôn, đáy tròn và đỉnh nhọn ngắn. Lá dài 7 – 17cm, rộng 5 – 9cm. Mặt trên lá vàng và có màu xanh bóng, mặt dưới mịn. Gân chính rõ, với 7 – 10 đôi gân phụ. Các nách gân của đáy lá có các túm lông nhỏ. Hoa nhỏ mọc thành chùm khoảng 11 – 12 nhánh, mỗi nhánh có từ 4–6 hoa nhỏ màu trắng như hình ngôi sao. Quả có 2 cánh do lá dài và có lông rất mịn, dài 3–6cm rộng 0,5–0,7cm. Lúc non có màu xanh nhạt, lúc già có màu nâu.
b) Ứng dụng
Với khóm lá và tán lá tròn đẹp, cây lại có màu sắc xanh quanh năm, thân gỗ lớn, do vậy rất được ưa chuộng cho việc trồng cây tại các sân vườn để tạo các hình dạng khi nhỏ, ngoài ra chúng còn được trồng các vĩa hè đường, khu vực nhà máy…
3.Bò Cạp Vàng
Hay còn gọi là Bọ Cạp Nước, thuộc họ Đậu (Fabaceae) Đây là loài cây công trình trung tính, thiên về ưa sáng, mọc nhanh, chịu hạn tốt. Cây con ưa bóng nhẹ.
a) Đặc điểm chung
Cây gỗ nhỡ bán thường xanh hay sớm rụng, cao tới 10–20 m, lớn nhanh. Đường kính thân cây khoảng 40 cm. Vỏ thân màu xám trắng, vỏ thịt màu hồng dày 6–8 mm thường được dùng làm thuốc nhuộm màu đỏ. Gỗ có giác lõi phân biệt, cứng, nặng có thể dùng trong xây dựng nhà cửa, đóng đồ gia dụng, nông cụ. Lõi giàu tanin.
Cành nhẵn, lá kép lông chim một lần chẵn, mọc cách, dài 15–60 cm với 3-8 cặp lá chét sớm rụng. Lá chét mọc đối, hình bầu dục rộng đến bầu dục dài, dài 7–21 cm rộng 4–9 cm, đầu nhọn, gốc hình nêm, rộng, nhẵn.
b) Ứng dụng
Loại cây này có hoa màu vàng nhìn rất đẹp, các hoa của chúng mọc thành chùm hoa theo dạng chuổi, bên cạnh đó chúng lại thuộc họ đậu có tính chất cải tạo đất, không ảnh hưởng đến quá trình hao mòn đất, vì vậy rất được các chủ đầu tư và hộ gia đình sử dụng
Phổ biến như một số căn nhà biệt thự có sân vườn tại quận 7 TP Hồ Chí Minh, khu du lịch sinh thái TP Mới Bình dương…, nếu chúng ta để ý thì cây có hoa màu vàng, tạo chuổi rất dễ phát hiện khi ở phí xa.
4.Cây Osaka đỏ
Cây Osaka đỏ là một loài cây công trình cho bóng râm và cho hoa màu đỏ gạch, hoa nhiều và đẹp, được sử dụng làm cây cảnh đường phố công viên và resort. Cây thuộc họ Đậu có tính chất cải tạo đất
a) Đặc điểm chung
Thân, Tán, Lá: Cây gỗ trung bình, cao 10-20m, có gai ngắn, vỏ non màu xanh sau chuyển sang màu .nâu dày, xốp. Cành nhỏ thẳng, khẳng khiu mang lá tập trung ở gần đỉnh. Lá có 3 lá phụ dạng bầu dục gần tròn hay hình tam giác lệch, lá phụ cuối cùng lớn hơn cả, màu lục bóng, nhẵn, rụng vào mùa mưa.
Hoa, Qủa, Hạt: Cụm hoa dạng chùm dày mang nhiều hoa màu đỏ sát nhau. Hoa lớn có 1 cánh cờ dạng trái xoan thuôn rộng, cuộn lại. Nhị hợp lại thành bó dài. Quả dài 25cm màu đen, nhẵn, thắt lại ở hạt. Hạt 5 – 8, hình thận, đỏ hay nâu. Mùa ra hoa: ra hoa quanh năm
Tốc độ sinh trưởng: Nhanh.
Phù hợp với: Cây ưa sáng, đất có pH = 6-8, vùng thấp trũng, ven biển, đầm lầy, vùng đất ngập nước, ven sông. Nói chung nó thích nghi với các điều kiện vùng duyên hải, chịu được cả ngập lụt lẫn điều kiện đất mặn.Cây có nhu cầu nước cao.
b) Ứng dụng
Loại cây này cũng giống cây Muồng, Bọ Cạp Vàng, chúng có hoa quanh năm, bên cạnh đó Osaka có hoa màu đỏ, vì vậy rất đẹp, cây có hình dạng uốn lượn với nhiều hình thức tùy theo yêu cầu sử dụng và mục đích của người chơi cây, cây có thể che bóng mát và cải tạo đất tốt
Với đặc điểm đó trong thực tế các năm gần đây, Osaka đang được ưa chuộng và phổ biến trên các công trình cảnh quan đường và nhà phố, biệt thự và công viên
Xem thêm:
5. Cây Long não
a) Đặc điểm chung.
Long não còn là tên gọi của một hợp chất hữu cơ, được lấy ra từ loài cây này là một loại cây thân gỗ, lớn và thường xanh, có thể cao tới 20–30 m. Các lá nhẵn và bóng, bề mặt như sáp và có mùi long não khi bị vò nát trong tay. Về mùa xuân nó sinh ra các lá màu xanh lục nhạt với nhiều hoa nhỏ màu trắng. Nó sinh ra các quả màu đen, thuộc loại quả mọng, mọc thành cụm với đường kính khoảng 1 cm.
Cây long não có thân cây chắc khỏe với vỏ cây hơi thô và có các đốm nhạt màu, bị nứt nẻ theo chiều dọc.
b) Ứng dụng
Gỗ long não trên thực tế không bị côn trùng phá hại, vì thế người ta dùng nó để sản xuất các vật dụng nhỏ trong gia đình (tráp, hộp, chuỗi vòng hạt, quạt v.v).
Trước đây, nhiều cây bị đốn hạ để sản xuất long não tự nhiên phục vụ cho việc sử dụng trong y tế, nhưng hiện nay mọi loại long não sử dụng trong thực tế có nguồn gốc tổng hợp. Từ mùn cưa và phôi bào người ta cũng có thể sản xuất ra tinh dầu long não.
6. Cây Bàng Đài Loan
a) Đặc điểm chung
Thân, Tán, Lá: Cây bàng Đài Loan là loại cây gỗ nhỡ, phân cành nhánh nhiều gần như mọc vòng, nằm ngang làm cho tán cây có nhiều tầng, vỏ màu nâu xám. Lá mọc tập trung đầu cành màu xanh đậm, dạng trái xoan ngược, đầu gần tròn, gốc thuôn dài.
Hoa, Qủa, Hạt: Hiếm thấy hoa.
Tốc độ sinh trưởng: Trung bình.
Phù hợp với: Cây ưa sáng, đất giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt, không cần cắt tỉa thường xuyên, sức sống có thể giảm sau thời kỳ ra hoa cần được chăm sóc và bổ sung chất dinh dưỡng.
b) Ứng dụng
Cây bàng Đài Loan là loại cây trồng công trình cây xanh đẹp, thích hợp trồng trang trí vĩa hè. Cây bàng Đài Loan cũng có thể trồng trang trí dọc theo các con đường, khu công nghiệp.
Các điểm trồng loại cây này phổ biến như nhà máy nước Thủ Đức, các khuôn viên công nghiệp tại TP. HCM, Bình dương, Đồng Nai…., với loài cây thường xanh và có độ che bóng mát theo dạng tầng lớp, Bàng Đài Loan đang được ứng dụng rọng rải trên thực tế qua nhiều khu vực. và phân bộ rộng.
7.Cây móng bò
a) Đặc điểm chung
Một trong những loài cây trong hệ thống cây xanh đô thị được nhiều người chú ý do có hình thái lá lạ mắt, lại vừa cho hoa đẹp, đó là cây móng bò. Do lá của loài cây phân làm 2 thùy, trông giống móng chân bò nên ai đó đã dùng cái tên tượng hình “cây móng bò” giúp chúng ta dễ nhận dạng. Với cách nhìn nhận này, cây móng bò cũng có tên tiếng Anh là Camel’s foot (bàn chân lạc đà).
Cây gỗ, cây bụi và cây leo với số lượng loài lớn, chỉ riêng ở Việt Nam thôi cũng đã có trên 40 loài.
Hiện có 2 loài dạng cây gỗ là móng bò tím, móng bò sọc; 1 loài cây bụi là móng bò trắng và 1 loài dây leo là móng bò hoa phựợng.
– Cây móng bò tím còn được gọi là móng bò đỏ hay cây hoàng hậu, tên khoa học là Bauhinia purpurea.
– Cây móng bò sọc còn được gọi là cây hoa ban, tên khoa học là Bauhinia variegata.
b) Ứng dụng
Trong hệ thống cây xanh đô thị có sự hiện diện của cả 2 loài. Do thời tiết, khí hậu Miền Trung và miền Nam đặc trưng mưa nhiều, độ ẩm cao nên cả hai loài móng bò tím và móng bò sọc không thay lá toàn phần, khiến cho khi cây ra hoa không thể có một vòm hoa rực màu như ở Tây Bắc được. Bù vào đó, cây cho hoa vào nhiều tháng trong năm và ngay trong mùa đông u ám, cây luôn trổ hoa góp phần điểm tô cảnh vật, giúp cho cảnh quan bớt buồn tẻ.
Loại cây này được trồng rất phổ biến ở Tây Nguyên, hiện nay đang mở rọng ra thị trường TP Hồ Chí Minh và các khu vực lân cận.
8.Cây cau trắng
a) Đặc điểm chung
Thân, Tán, Lá: Cây cao đến 10 m, thân tròn đều, đốt sát nhau (dấu vết lá rụng). Lá kép lông ở đỉnh thân, màu xanh bóng, dài đến 1,5 m, lá phụ hẹp nhọn, cuống lá màu xanh trắng.
Hoa, Qủa, Hạt: Cụm hoa mọc ra từ các đốt nơi lá rụng, mang hoa đơn tính cùng gốc. Hoa màu trắng. Quả hình trái xoan cứng, mập khi chín màu đỏ.
b) Ứng dụng
Để đưa cây vào thực tiển, người ta thường trồng cây ngay dãi phân cách làn đường, kết hợp với các cây dạng bản nhỏ, mọc quanh dưới góc cây Cau, người ta củng có thể bố trí trồng một cây đơn lẽ hay thành bụi ba cây chụm vào nhau.
9.Cây Cau Đuôi Chồn
Tốc độ sinh trưởng: Chậm.
Phù hợp với: Cây ưa sáng, giai đoạn còn nhỏ đòi hỏi phải che bóng, đất thoát nước tốt. Nhân giống từ hạt. Nhu cầu nước trung bình.
a) Đặc điểm chung
Thân, Tán, Lá: Cây thân trụ đơn độc, sống lâu năm. Thân tròn dài, cao 7 – 20m , có đốt rõ, nhẵn, màu xanh xám. Lá mọc tập trung ở ngọn thân, dài 3 – 4m, có bẹ rất lớn, dài, màu xanh, mang nhiều lá phụ dạng dải xếp vòng dày đặc trên phiến lá như đuôi chồn.
Hoa, Qủa, Hạt: Cụm hoa lớn mọc ra ở gốc các lá già. Bông mo dài trên 1m, buông rủ xuống và phân nhánh nhiều, nhẵn. Hoa đơn tính. Hoa đực màu trắng. Hoa cái rất nhỏ. Quả hình bầu dục, màu nâu đỏ, gốc có cánh đài còn lại.
b) Ứng dụng
Cũng giống như cây Cau Trắng, Cau Đuôi chồn hiện nay đang được nhiều công ty, doanh nghiệp trồng ngay trước cổng nhà, cơ quan tạo cảnh đẹp cho khu vườn, ngoài ra chúng cũng được trồng nhiều tại các công viên nhà máy và hộ gia đình trên toàn quốc.
10.Cây Cọ Tàu
a) Đặc điểm
Cọ Tàu là cây ưa sáng toàn phần, nhưng lúc còn nhỏ thì thích che bóng nhẹ. Cây thích đất ẩm nhưng thoát nước tốt, lúc còn non trẻ cần đủ nước để sinh trưởng bình thường, cần tưới nước trong những ngày nắng nóng, khô hạn, nhưng khi trưởng thành có khả năng chịu hạn tốt nhiều tháng trong năm
Cọ Tàu vốn là một loài cây rừng thuộc loại cây gỗ thứ sinh, thường xanh, chiều cao cây trưởng thành biến động từ 3-25 m tùy điều kiện sống, khi mọc tự nhiên ở môi trường thích hợp cây có chiều cao trung bình khoảng 15 m trở lên, trong lúc cây được trồng trong các công viên, trên các vỉa hè đường phố… do điều kiện đất kém dinh dưỡng, ít được chăm bón, cây thường chỉ cao khoảng 5-7 m. Thân cây có dạng hình trụ tròn đường kính khoảng 20-30 cm, mang nhiều lá tập trung ở đỉnh, những lá già mọc xụ hướng đất, những lá bánh tẻ mọc chếch và chếch ngang, những lá non mọc thẳng đứng, tất cả kết thành một vòm tán hình cầu, trông tự như một vòi nước đang phun tỏa theo mọi hướng. Lá có cuống dài 40-50 cm, có gai dài 1-3 cm, mang một phiến hình quạt mù lục tươi, xẻ thành nhiều tia dài 50-80 cm, xụ. Hoa tự (phát hoa) dạng chùm tụ tán; mang hoa lưỡng tính, mẫu ba (6 nhị, bầu noãn 3 buồng). Quả tròn dài, to 11-13 mm, màu xanh lam đậm lúc chín.
b) Ứng dụng:
Với đặc điểm nêu trên cây Cọ tàu thường được dùng vào mục đích chắn bụi và chống lóa ngay giữa dãi phân cách đường, ngoài ra việc tạo thành khóm từ 3 đến 5 câu trồng một chổ với chiều cao khác nhau sẽ làm cho khu cảnh quan nơi công viên, sân vườn và khuôn viên nhà máy thêm sống động
Chúng cũng được trồng kết hợp với các cây dạng bản để làm nổi bật khuôn viên. Có thể kể đến các công trình sử dụng chúng như Trồng cây chống lóa tại cầu Cạn đường cao tóc quận 9, dãi phân cách tại cầu Sài Gòn Quận 9 sang Bình Thạnh, Khuôn viên dưới chân cầu Bình Triệu…và các khu liên hiệp cảnh quan khác.
Trên đây là tổng hợp các loại cây công trình đang được ưa chuộng tròng nhiều nhất hiện nay. Mọi chi tiết thắc mắc xin vui lòng liên hệ số hotline: 0967326676 để được tư vấn hỗ trợ trong thời gian sớm nhất.
